بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،
چکیده
مناطق حاشیه کویر ایران، از جمله استان مرکزی (به ویژه در شهرستان ساوه)، محل اصلی کاشت و تولید اقتصادی انار می‌باشد. تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد این مناطق منجر به تنش‌های محیطی بخصوص سرمازدگی می‌شود. علاوه بر خسارت آفات و بیماری‌ها، کمبود دانش برخی باغداران نسبت به اعمال روش‌های صحیح عملیات کاشت، داشت و برداشت و کشاورزی هوشمند، بلایای طبیعی مانند سرمازدگی نیز یکی از مشکلات عمده در باغات انار محسوب می‌گردد. بطوری‌که در بعضی از سال‌ها (1386 و 1395) باغداران مجبور به کف‌بر نمودن باغات خود شده‌اند. در واقع با توجه به اهمیت این رویداد طبیعی که تهدید دائمی برای باغ‌های انار می‌باشد، ضرورت دارد که کارشناسان و باغداران با راه‌های پیشگیری و جلوگیری از این آسیب‌ها آشنایی داشته و براساس منطقه از آنها استفاده نمایند. لذا در این مقاله تعاریف انواع سرمازدگی و آشنایی با علائم آنها، روش‌های محافظت بلندمدت در مقابله با سرمازدگی شامل انتخاب محل مناسب، انتخاب رقم یا پایه مناسب، مدیریت آبیاری و تغذیه گیاه و کاشت درختان بادشکن و روش‌های کوتاه مدت در پیشگیری از وقوع سرمازدگی مانند آبیاری و آبپاشی، پوشش خاک، هرس مناسب بیان گشته است. همچنین در این راستا استفاده از فناوری‌های نوینی مانند بخاری باغی، مه‌پاش، ماشین مولد باد، سیستم چاهک معکوس انتخابی و سامانه ضدتگرگ هم می‌تواند تأثیرگذار باشد.
)